در گذشته از ﮔﺎوﭼﺎه ﺑﯿﺸﺘﺮ در ﻣﻨﺎﻃﻖ ﮐﻮﯾﺮی و ﺟﺎﻫﺎﯾﯽ ﮐﻪ ﭼﺸﻤﻪ ﯾﺎ رودﺧﺎﻧﻪ وﺟﻮد ﻧﺪاﺷﺘﻪ، اﺳﺘﻔﺎده ﻣﯽﺷﺪ و ﺑﻪ‌ﺧﺼﻮص در ﻓﻼت ﻣﺮﮐﺰی اﯾﺮان ﺑﺴﯿﺎر ﮐﺎرﺑﺮد داﺷﺘﻪ و ﺑﺴﺘﻪ ﺑﻪ وﺟﻮد ﺣﯿﻮاﻧﺎﺗﯽ ﻧﻈﯿﺮ ﮔﺎوﻣﯿﺶ، ﺷﺘﺮ ﯾﺎ اﺳﺐ و ﻗﺎﻃﺮ ﻗﺎﺑﻞ ﺗﻮﺳﻌﻪ و ﺗﻐﯿﯿﺮ ﺷﮑﻞ ﻧﯿﺰ ﺑﻮده اﺳﺖ. از این‌رو کل شهرستان ورزنه و مناطقی از جرقویه و رودشت شرقی که شامل دشت‌های حاشیه رودخانه زاینده‌رود است از این روش استحصال استفاده می‌شده است. ﮐﺎرﮐﺮد آن اﺳﺘﺤﺼﺎل آب از ﻋﻤﻖ زﻣﯿن (چاه) بود و برای ﺑﺮداﺷﺖ آب ﺑﻪﻣﻨﻈﻮر ﮐﺸﺎورزی استفاده می‌شد. ﮔﺎوﭼﺎه ﻣﯽﺗﻮاﻧﺪ ﯾﮑﯽ از ﻧﻤﻮﻧﻪﻫﺎی ﺑﺎرز ﭘﺎﯾﺪاری اﺳﺘﺤﺼﺎل آب از زﻣﯿﻦ ﺑﺎﺷﺪ. وﻗﺘﯽ ﮐﺸﺎورز در ﻣﻨﻄﻘﻪ و ﻣﺤﻞ زﻧﺪﮔﯽ ﺧﻮد درﻣﯽ‌ﯾﺎﺑﺪ ﮐﻪ ﻧﺎﮔﺰﯾﺮ ﺑﺎﯾﺪ از ﻣﻨﺎﺑﻊ آب زﯾﺮزﻣﯿﻨﯽ ﺑﺮداﺷﺖ کند در ﻫﻤﺎن اﺑﺘﺪا درﻣﯽ‌ﯾﺎﺑﺪ ﮐﻪ ﺣﯿﺎت ﺑﻠﻨﺪﻣﺪت زﻧﺪﮔﯽ او و ﺳﺎﯾﺮﯾﻦ واﺑﺴﺘﻪ ﺑﻪ اﺗﺨﺎذ روﺷﯽ اﺳﺖ ﮐﻪ ﻫﻢ ﺗﺪاوم ﺑﻠﻨﺪﻣﺪت داﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﺪ و ﻫﻢ ﻧﯿﺎز اﻣﺮوز او را ﺑﻪ ﺑﻬﺮه‌ورﺗﺮﯾﻦ ﺷﮑﻞ ﭘﺎﺳﺦ دﻫﺪ. روﯾﮑﺮدﻫﺎﯾﯽ ﻧﻈﯿﺮ ﮔﺎوﭼﺎه ﺣﺎﺻﻞ ﺗﻌﺎﻣﻞ اﯾﻦ دو ﻣﻮﺿﻮع اﺳﺖ و ﮔﺎوﭼﺎه ﻃﻮری ﻃﺮاﺣﯽ و اﺟﺮا ﻣﯽشود ﮐﻪ ﻓﺸﺎر وارده ﺑﺮ ﻣﻨﺎﺑﻊ آب زﯾﺮزﻣﯿﻨﯽ در ﮐﻢﺗﺮﯾﻦ ﺷﮑﻞ ﻣﻤﮑﻦ و ﺳﺎزﮔﺎرﺗﺮﯾﻦ روﻧﺪ آن ﺑﺎﺷﺪ، زﯾﺮا ﮐﻞ ﺗﺄﺳﯿﺴﺎت آن ﺑﺮای ﺑﺮداﺷت آب در ﯾﮏ ﻋﻤﻖ ﺧﺎص و در ﻧﻬﺎﯾﺖ ﭘﺎﯾﺪاری ﻣﻨﺎﺑﻊ آب، ساخته ﻣﯽشود.
در این سیستم ﺣﺠﻢ دﻟﻮ ﺑﺮای اﻧﺘﻘﺎل آب از ﻋﻤﻖ ﭼﺎه ﺑﻪ ﺳﻄﺢ زﻣﯿﻦ و میزان برداشت آب را ﺑﺎ ﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪ میزان آب خروجی از ﭼﺎه، ﺗﻮان ﮔﺎو و ﻧﯿﺎز زﻣﯿﻦﻫﺎی ﻣﻮردﻧﻈﺮ ﺟﻬﺖ آﺑﯿﺎری اﻧﺘﺨﺎب ﻣﯽ‌‌کردﻧﺪ ممکن بود دلو از ۵۰ ﻟﯿﺘﺮ ﺗﺎ ۲۰۰ ﻟﯿﺘﺮ ﮔﻨﺠﺎﯾﺶ داﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﺪ. ﺑﺎ ﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪ ﺳﻨﺘﯽ‌ﺑﻮدن اﯾﻦ روش، ﮐﺸﺎورز ﺑﺮ اﺳﺎس اﻃﻼﻋﺎت و داﻧﺶ ﺳﻨﺘﯽ ﺧﻮد ﺑﻪ‌ﺧﺼﻮص در ﻣﻮرد ﻧﺤﻮه، ﻣﯿﺰان و دوره آﺑﯿﺎری ﺑﺮای ﻫﺮ ﮔﯿﺎه ﻣﯽ‌ﺗﻮاﻧﺴﺖ ﺣﺠﻢ آب ﺑﺮای ﺑﺮداﺷﺖ را ﻣﺸﺨﺺ کند. ﻫﻤﭽﻨﯿﻦ ﺑﺎ ﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪ اﻟﮕﻮی ﮐﺸﺖ در ﻣﻨﺎﻃﻖ ﻣﺮﮐﺰی و ﺧﺸﮏ اﯾﺮان ﮐﻪ ﻋﻤﺪﺗﺎً ﮐﺸﺖ ﻏﻼت (ﮔﻨﺪم و ﺟﻮ) ﺑﻮده اﺳﺖ ﻣﯽﺗﻮان اﻧﺘﻈﺎر داﺷﺖ ﮐﻪ ﺣﺪاﻗﻞ ﻣﺴﺎﺣﺘﯽ ﻧﺰدﯾﮏ به ۵۰ ﻫﮑﺘﺎر با ﯾﮏ ﮔﺎوﭼﺎه آﺑﯿﺎری شود و آب ﻣﻮردﻧﯿﺎز ﺑﺮای اﯾﻦ ﻣﻘﺪار زﻣﯿﻦ را گاوچاه ﺗﺄﻣﯿﻦ کند. اصلی‌ترین مزیت گاوچاه برداشت آب از سفره‌های سطحی و متناسب با نیاز کشاورزی بوده است چون حداکثر عمقی که چاه داشته ۲۰ تا ۳۰ متر بوده است. بنابراین مشکلی که امروزه در اثر برداشت آب از اعماق سفره‌های زیرزمینی ایجاد شده است، یعنی نشست لایه‌های زمین، در آن روزها وجود نداشته است.