کِنگر
روایت زیستی
کنگر صحرایی یکی از فراوانترین گیاهان علفی است که در ارتفاعات پایین و میانی مناطق کوهستانی و در فصل بهار بهصورت خودرو میروید. محل رویش این گیاه در تمام مناطق کوهستانی ایران، در دامنههای الوند، بین همـدان و تویسـرکان، همدان و کرمانشاه، کوههای آذربایجان، لرستان، فارس، کردستان، خراسان و جنـوب البـرز است. ریشه و ساقهی جوان این گیاه در ابتدای بهار بخشهای اصلیِ خوراکی این گیاه هستند که در سوپ، خورش و سالاد مورد استفاده قرار میگیرد و شیرابه آن در صنایع آدامس سازی استفاده میشود. کنگر از گیاهان دارویی و اسانسدار است.
منابع
روایت فرهنگی
گیاه کنگر خاردار است و برداشت آن نیازمند دیلمی فلزی یا چوبی است. پوستهی ریشهی گیاه پس از کندهشدن جدا و پاك میشود. از ریشه و ساقهی کنگر در تهیۀ خورش کنگر، پخت با شیر و برنج و یا به صورت خام با نان استفاده می شود. در اواخر فصل بهار که کنگر پیر میشود و دانه یا بذر میکند این بذر را جمع میکنند و به صورت خام میخورند، این بذر طعمی شبیه به پسته دارد. در مناطقی از لرستان در اصطلاح محلی به بذر کنگر «دَنوکه» میگویند. همچنین دامها بهویژه بزها در فصل بهار و تابستان برگها و ساقهی کنگر را میخورند. جالب آنکه به دلیل خاردار بودن برگ گیاه کنگر، دامها ابتدا برگ آن را با سُم یا شاخ به زمین میسایند تا خار آن کم شود و سپس از قسمت انتهایی ساقه که خار کمتری دارد، برگ و به ویژه ساقهی آن را میخورند. این گیاه برای دام بسیار مقوی است.
منابع
شما نیز میتوانید در این فعالیت مشارکت داشته باشید و روایتهای فرهنگی محلیتان را به صورت عکس، فایل صوتی، متنی یا فیلم ارسال کنید تا در کنار دیگر موارد قرار بگیرد.