گیلدیک
روایت زیستی
نسترن کوهی یا گل سرخ وحشی درختچه‌ای برگریز است که ارتفاع آن یک تا پنج متر است و گاهی بلندتر هم می‌شود.. پراکندگی جغرافیایی این گونه در اروپا، شمال غرب آفریقا و غرب آسیاست. این گیاه در ایران نیز در مناطق غربی و شمالی دیده می‌شود. برگ نسترن کوهی شکل پَر است و پنج تا هفت برگچه دارد. زمان گل‌دهی آن فصل بهار است و رنگ گل‌های آن صورتیِ کم‌رنگ است ولی طیف رنگی آن بین سفید و صورتی پررنگ متغیر است. گیاه نسـترن کوهی سرشار از آنتی اکسیدان و ویتامین سی است و بهعنوان گیاهی دارویـی در طـب سـنتی بـراي صدها سال در درمان بسـیاري از بیمـاري‌هـا اسـتفاده شده‌است.
منابع
امیرشاهرخی، کیوان؛ اثر عصاره‌ی نسترن کوهی در برابر آسیب ریوی ناشی از پاراکوات، دانشگاه علوم پزشکی اردبیل، ۱۳۹۸.
روایت فرهنگی
نهنجِ نسترن کوهی پس از اتمام گل‌دهی روی درختچه باقی می‌ماند. نهنج گل پس از رشد به جسم کوزه مانند و قرمز رنگی تبدیل می‌شود. استفاده از میوه‌ی گل نسترن در اروپا در سده‌های میانی رواج داشته و از آن به عنوان غذا و دارو استفاده می‌کرده‌اند. در ایران نیز از این گل در درمان‌های سنتی و هم برای پخت غذا استفاده می‌کنند. در استان اردبیل با میوه‌ی گل نسترن آشی به نام گیلدیک آشی پخته می‌شود که غذای محبوب مردم محلی است. آش گیلدیک آشی سازگار با محیط و اقلیم اردبیل و از خوراک‌های کهن این منطقه به شمار می‌رود.
مواد مورد استفاده در این آش شامل گیلدیک، برنج، حبوبات، گردو، سبزی‌های معطر، میوه‌های خشک شده، آب گوشت و یا گلوله‌های درست شده از گوشت چرخ کرده، خرما (با توجه به مزاج افراد)، سنجد و غیره است. این آش با آیین‌های سنتی و مذهبی نیز در‌هم‌آمیخته و در شهرستان هیر در روز تاسوعا طبخ شده و بهعنوان نذری بین مردم پخش می‌شود. پخت این آش با سنت‌ها و تعاملات اجتماعی پیوند خورده است و معمولاً خوردن آن با جمع‌های خانوادگی یا جمع همسایه‌ها همراه است
شما نیز می‌توانید در این فعالیت مشارکت داشته باشید و روایت‌های فرهنگی محلی‌تان را به صورت عکس، فایل صوتی، متنی یا فیلم ارسال کنید تا در کنار دیگر موارد قرار بگیرد.