گاوبانگی
روایت زیستی
مرال یا گوزن قرمز خزری (ایرانی) زیرگونه‌ای از گوزن‌های قرمز است که در شمال اروپا و آمریکا و در آسیا زندگی می‌کنند. مرال بزرگ‌ترین پستاندار علف‌خوار در جنگل‌های پهن‌برگ هیرکانی در شمال ایران است. قد مرال به ۱۴۰ سانتی‌متر می‌رسد و پهنای شاخ‌های آنها در حدود ۱۲۰ سانتی‌متر است. وزن این گوزن بین ۲۳۰ تا ۳۲۰ کیلوگرم است. زمان جفت‌گیری مرال‌ها از نیمه‌ی شهریورماه تا نیمه‌ی مهرماه است. در این فصل شب‌ها بعد از غروب خورشید صدای مرال‌های نر در دل جنگل‌های پارک ملی گلستان و در منطقه‌ی پرور استان سمنان شنیده می‌شود. در اواسط بهار، از هر گوزن ماده فقط یک و گاهی دو نوزاد متولد می‌شوند. رنگ گوساله‌های مرال قهوه‌ای مایل به قرمز است با خال‌های سفید. مرال‌ها از علف‌ها، میوه‌ها، قارچ‌ها و سرشاخه‌ی درختان تغذیه می‌کنند و زندگی گروهی دارند. شکارچیان طبیعی مرال‌ها پلنگ‌ها، گرگها و خرس‌های قهوه‌ای هستند.
روایت فرهنگی
مرال در خطه‌ی شمال اسامی دیگری دارد مانند نرگُو، اشکارگُو، گاو کوهی. فصل جفت‌گیری مرال‌ها هم برای عاشقان محیط‌زیست و هم برای شکارچیان فصل مهمی است چرا که در این زمان مرال نر از گله جدا می‌شود و مرال‌های ماده را برای جفت‌گیری خبر می‌کند و باقی نر‌ها را با صدایی که شبیه صدای گاو (گاوبانگی یا وَرزاچَمَر) است به مبارزه می‌طلبد؛ این همان چیزی است که شکارچیان به کمک آن مرال‌ها را شکار می‌کنند. آنها با تولید صدایی شبیه مرال نر او را به سمت خود می‌کشند. از طرفی در زمان جفت‌گیری، مرال‌های نر بسیار سرمست هستند و حساسیت‌شان نسبت به تهدیدات و مخاطرات اطراف کاهش می‌یابد و برای تشخیص صدای رقیب واقعی از صدایی که شکارچیان ساخته‌اند نمی‌توانند دقت لازم را داشته باشند. دیگر اینکه در فصل جفت‌گیری، مرال‌ها برای مبارزه و جفت‌گیری از جنگل خارج شده و به علفزارها می‌آیند. تمام این موارد سبب شکار این حیوان می‌شود. در اثر شکارهای بی‌رویه، این گونه در ایران در خطر انقراض قرار گرفته است. برای محافظت از مرال‌ها هر ساله در فصل جفت‌گیری، کنشگران و علاقه‌مندان به محیط‌زیست به زیستگاه مرال‌ها می‌روند و با مشارکت یکدیگر مانع از شکار مرال نر می‌شوند؛ به این دوره «فصل گاوبانگی» می‌گویند.
شما نیز می‌توانید در این فعالیت مشارکت داشته باشید و روایت‌های فرهنگی محلی‌تان را به صورت عکس، فایل صوتی، متنی یا فیلم ارسال کنید تا در کنار دیگر موارد قرار بگیرد.
