بادکنک آتش خاموش‌کن




برای خاموش کردن شمع چه کار می‌کنید؟ روی آن آب می‌ریزید؟ از درپوش استفاده می‌کنید؟ فوت می‌کنید؟


با این آزمایش ساده آتش خاموش‌کن خودتان را بسازید!


دست به کار شوید!


۱

این وسایل را آماده کنید:

  • بطری شیشه‌ای یا پلاستیکی
  • نیم پیمانه سرکه سفید
  • یک قاشق غذاخوری جوش شیرین
  • بادکنک
  • یک تکه کاغذ
  • شمع
blank
blank

۲

سرکه را با دقت درون بطری بریزید. جوش شیرین را هم با یک قیف کاغذی داخل بادکنک بریزید.

۳

در حالی‌که قسمت پایین بادکنک (که جوش شیرین دارد) را به سمت پایین گرفته‌اید، دهانه بادکنک را باز کنید و روی سر بطری قرار دهید.

دقت کنید: بادکنک را روی بطری محکم کنید.

blank
blank

۴

انتهای بادکنک را بالا بیاورید تا جوش شیرین درون بطری بریزد و بادکنک باد شود.

۵

صبر کنید تا تولید حباب متوقف شود. بعد دهانه بادکنک را بگیرید و آن را از روی بطری بردارید.

blank
blank

۶

باد بادکنک را به‌آرامی روی شمع روشن خالی کنید.


درون بادکنک چه گازی بود؟ این گاز از کجا آمد؟

اگر بادکنک را با دهانتان باد کنید و به‌آرامی باد آن را روی شمع خالی کنید باز هم شمع خاموش می‌شود؟

اگر به جای سرکه از آبلیمو استفاده کنید بادکنک باز هم باد می‌شود؟



چطور اتفاق افتاد؟



با مخلوط کردن سرکه (استیک اسید ضعیف) و جوش شیرین (سدیم بی‌کربنات) یک واکنش شیمیایی انجام می‌شود. وقتی که این دو ماده ترکیب می‌شوند گاز کربن دی‌اکسید (CO2) تولید می‌شود. این گاز که در فضای دربسته‌ی بطری تولید شده با فشار وارد بادکنک می‌شود و آن را باد می‌کند.

کربن دی‌اکسید گازی بی‌رنگ و بی‌بو و از هوا سنگین‌تر است. وقتی که گاز کربن دی‌اکسیدِ درون بادکنک را روی شعله شمع خالی می‌کنید هوا را که سبک‌تر است کنار می‌زند و در زیر آن قرار می‌گیرد. با این کار اکسیژنِ هوا به شعله نمی‌رسد و شمع خاموش می‌شود.

وقتی شمع را فوت می‌کنیم چه اتفاقی می‌افتد؟

مگر در بازدم ما هم کربن دی‌اکسید نیست؟ پس چرا اگر این آزمایش را با بادکنکی تکرار کنیم که آن را با دهانمان باد کرده‌ایم، شمع خاموش نمی‌شود ولی وقتی با دهانمان مستقیم شمع را فوت کنیم خاموش می‌شود؟

درست است که در بازدم ما کربن دی‌اکسید زیادی وجود دارد، ولی مقداری اکسیژن هم دارد که برای روشن نگه داشتن شمع کافی است. وقتی شمع را فوت می‌کنیم نه اکسیژن، بلکه یکی دیگر از عوامل مهم برای تشکیل آتش را از بین می بریم: گرما را از آن دور می‌کنیم. به همین علت اگر هوای داخل بادکنکی که با دهان باد کرده‌ایم را نه مثل این آزمایش آرام، بلکه خیلی سریع روی شمع خالی کنیم، باز هم خاموش می‌شود، درست مثل وقتی که آن را فوت می‌کنیم.



جالب است بدانید…



در برخی از «آتش‌ خاموش‌کن‌ها» از کربن دی‌اکسید استفاده می‌شود. در این نوع کپسول‌ها گاز کربن دی‌اکسید با فشار بسیار بالا وجود دارد که وقتی از کپسول خارج می‌شود مثل یک پتو روی آتش را می‌گیرد و آن را خاموش می‌کند. این نوع آتش خاموش‌کن‌ها کثیفی کمتری دارند و در سینماها، آزمایشگاه‌ها و اتاق‌های کامپیوتر به کار می‌روند.

blank

وقتی که برای پختن شیرینی جوش شیرین را با شکلات، ماست یا عسل مخلوط می‌کنید همین واکنش انجام می‌شود. (همه این مواد اسیدی هستند). حباب‌های کربن‌ دی‌اکسید باعث پف کردن خمیر کیک می‌شوند.

blank

جوش شیرین خاصیت بازی دارد. خوردن آن به تنهایی می‌تواند اسید معده را خنثی و در عمل هضم غذا مشکل ایجاد کند. به همین دلیل امروزه استفاده از آن در پختن نان ممنوع شده است.


0 پاسخ

دیدگاه خود را ثبت کنید

تمایل دارید در گفتگو شرکت کنید؟
نظری بدهید!

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل(ایمیل شما محفوظ است) شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *

هفده − 10 =